Krytyka a wewnętrzny rozwój człowieka
Rudolf Steiner – GA 53 – Wewnętrzny rozwój człowieka – Berlin, 15 grudnia 1904 r. Intermediarius: B.S.
Dla rozwoju duszy konieczne jest nabycie pewnego określonego sposobu oceniania bliźnich. Trudno jest osiągnąć postawę bezkrytyczną, ale miejsce krytyki musi zająć zrozumienie. Hamuje postęp duszy, jeśli od razu konfrontuje się bliźniego z własną opinią. Musimy najpierw wysłuchać drugiego, a to słuchanie jest niezwykle skutecznym środkiem rozwoju oczu duszy. Każdy, kto osiąga wyższy poziom w tym kierunku, zawdzięcza to temu, że nauczył się powstrzymywać od krytykowania i osądzania wszystkich i wszystkiego.
Jak możemy spojrzeć ze zrozumieniem w czyjąś istotę? Nie powinniśmy potępiać, ale zrozumieć osobowość przestępcy, zrozumieć równie dobrze przestępcę i świętego. Wymagana jest empatia dla każdego i wszystkich, a o to chodzi w wyższym, duchowym „słuchaniu”. Tak więc, jeśli człowiek doprowadzi się ze ścisłą samokontrolą do tego, że nie będzie oceniał swoich bliźnich, ani reszty świata w tym względzie, według swojego osobistego osądu, opinii i uprzedzeń, a zamiast tego pozwoli, aby jedni i drudzy pracowali nad nim w ciszy, ma szansę zdobyć okultystyczne moce. Każda chwila, w której człowiek staje się zdecydowany powstrzymać się od złej myśli o swoim bliźnim, jest chwilą kiedy zyskuje siłę.