Valentin Tomberg
źródło: Wikipedia
Valentin Arnoldevitch Tomberg (26 lutego 1900 – 24 lutego 1973) był estońsko-rosyjskim mistykiem chrześcijańskim, poliglotą i magiem hermetycznym. Robert Powell i inni zidentyfikowali Tomberga jako XX-wieczne wcielenie boddhisattwy, który ich zdaniem z czasem wcieli się jako Budda Maitreya, co zostało zakwestionowane przez T.H. Meyera i innych antropozofów.
Valentin Tomberg urodził się 26 lutego 1900 r. (14 lutego według staroruskiego kalendarza juliańskiego) w Sankt Petersburgu, w Rosji. Jego rodzice byli luteranami, matka była Rosjanką, a ojciec Estończykiem o bałtycko-niemieckich korzeniach, był urzędnikiem w rządzie carskim. W młodości Tomberga pociągała teozofia i mistyczne praktyki wschodniego prawosławia. W 1917 r. został wtajemniczony w hermetyzm martynistyczny przez profesora G.O. Mebesa. Odkrył również dzieła Rudolfa Steinera. W 1920 roku Tomberg uciekł z rodziną do Tallina w Estonii, gdzie szukając matki, która wyszła z domu, znalazł ją z psem przywiązaną do drzewa, oboje zastrzeleni przez komunistycznych rewolucjonistów. Tomberg pracował jako pielęgniarz w szpitalu, w aptece, na farmie i na poczcie centralnej w Tallinie. Studiował języki i religię porównawczą na Uniwersytecie w Tartu w Estonii.
W 1925 roku Tomberg wstąpił do Towarzystwa Antropozoficznego Rudolfa Steinera. Na początku lat 30. ożenił się z Marią Demski, polską katoliczką; mieli syna Alexisa. W latach trzydziestych Tomberg, wówczas trzydziestolatek, opublikował swoje oryginalne badania okultystyczne w wielu artykułach i wykładach, co uczyniło go kontrowersyjną postacią w kręgach antropozoficznych. W wyniku tych kontrowersji, w 1938 roku Tombergowie zostali zaproszeni do przeniesienia się do Amsterdamu. W 1940 r. został jednak poproszony przez przewodniczącego Zeylmansa van Emmichhovena o wycofanie się z Towarzystwa Antropozoficznego również w Holandii, z powodu jego zbyt kontrowersyjnej postawy.
Był aktywny w holenderskim antynazistowskim ruchu oporu, ukrywając alianckich pilotów i spadochroniarzy. Tomberg i jego rosyjski przyjaciel, poeta-filozof Nikolai Belotsvietof, podobno zwrócili się do przywódcy Wspólnoty Chrześcijan, Emila Bocka, w sprawie stworzenia nowego rytuału skupiającego się na Sofii, ale zostali odrzuceni. Następnie wstąpił do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w Holandii, ale wkrótce potem opuścił go, ponieważ jego kierownictwo okazało się sympatyzować z narodowym socjalizmem.
Pod koniec II wojny światowej Tomberg uzyskał tytuł doktora nauk prawnych na Uniwersytecie w Kolonii, dokąd przeniósł się w 1944 roku. Studiował pod kierunkiem prof. von Hippela, z którym się osobiście przyjaźnił. Jego praca doktorska została opublikowana pod tytułem „Degeneracja i regeneracja w nauce prawa”, a w 1946 r. praca „Prawa narodów jako prawa ludzkości”. Mniej więcej w tym czasie przeszedł na rzymski katolicyzm.
Krótko po wojnie pomagał w zakładaniu szkoły powszechnej w Zagłębiu Ruhry. W 1948 roku przeniósł się jednak do Anglii, gdzie w BBC Caversham Park został tłumaczem BBC i w czasie zimnej wojny monitorował sowieckie audycje. W 1960 r. przeszedł na wcześniejszą emeryturę do podmiejskiej wioski Emmer Green, niedaleko Reading, gdzie pracował nad rękopisami swojego głównego dzieła, napisanego po francusku i zatytułowanego Méditations sur les 22 arcanes majeurs du Tarot (Medytacje o 22 Arkanach Tarota).
Zmarł podczas wakacji na Majorce. Dwa tygodnie później zmarła również jego żona i współpracowniczka Maria. Niderlandzkie lub niemieckie tłumaczenie rękopisu do Méditations sur les 22 arcanes majeurs du Tarot zostało rozpowszechnione w Holandii wbrew intencjom Tomberga na rok przed jego śmiercią, ale formalnie zostało opublikowane dopiero w 1984 roku.
